Guatr tedavi yöntemleri nelerdir?
Guatr cerrahilerinin belirttiği üzere guatr tedavisinde üç durum söz konusudur. Birincisi hormon yetersizliği olan guatr hastalarına bu hormon ilaç şeklinde verilir. İkincisi hormon fazlalığı olan hastalara hormon yapımını engelleyecek ilaçlar verilir. Hormon seviyesi normale inince ameliyat veya radyoaktif iyot ile nihai tedavi yapılır. Üçüncüsü ise hormon dengesizliği olmadığı ama tiroid bezinde nodüllerin olduğu durumda da genellikle ameliyat gerekir. Yalnız guatr cerrahilerinin belirttiği üzere her guatr her guatr hastalığı ameliyat gerektirmemektedir.
Tiroid bezinin tamamen büyüdüğü ya da içinde nodüllerin olduğu durumda ameliyat bir guatr tedavisi seçeneği olsa da her guatr hastalığı ameliyat gerektirmez. Bir guatr hastasını ameliyat etmek için oluşan dört neden vardır. Tiroid cerrahileri, boyun bölgesinde aşırı şekilde büyümüş olan guatrın oluşturduğu estetik problem, büyümüş guatrın ya da nodüllerin yemek borusunu ve soluk borusunu tıkaması sonucu sıkıştırılmalarından kaynaklanan şikayetler olması, büyümüş guatrın hormon dengesizliği yapması, guatr kanser tespit edilmesi veya kanser şüphesi oluşması durumlarında ameliyat gerektiğini belirtirler.
Tiroid cerrahilerinin üzerinde durduğu bir başka konu ise tiroid bezinin kanser harici büyümesinin ve bu büyümelerin kanser olup olmadığıdır. Ancak bazı incelemelerden hatta ameliyattan sonra belli olur. Dolayısıyla da bütün guatrlı hastalar düşünüldüğünde % 15 oranında kanser gelişme ihtimali vardır.
Yukarıda da belirttiğimiz gibi her guatr hastalığı ameliyat ile tedavi gerektirmez. Yine yukarıda sayılan hastalıkların bazı tiplerinde ilaç ile guatr tedavisi, bazılarında ise radyoaktif iyot guatr tedavisi (radyasyon ile tiroid bezinin tahrip edilmesi), bazısında da ameliyat gerekir. Guatrın hastalıkları çeşitli olduğu gibi ameliyatlarının birden çok çeşidi vardır. Tiroid bezi iki parçalıdır. Ameliyatta bu parçalardan biri tamamen çıkarılabilir, her iki parçası çıkarılabilir ya da her iki parçasından bir miktar çıkarılabilir. Ne kadar tiroid bezi çıkarılacağı yani bu ameliyat seçeneklerinden hangisinin yapılacağı hastanın, hastalığının çeşidine göre karar verilir.
Guatr ameliyatları günümüzde oldukça güvenle ve başarılı sonuçlar alınan ameliyat türlerinden biridir. Ancak her ameliyatta olduğu gibi guatr ameliyatlarında da istenmeyen durumlar oluşması söz konusudur. Bunların en başında da ses tellerinin zarar görmesi riski bulunmaktadır. Yalnız söz konusu durum % 3-5 (yüz guatr ameliyatından 3 ile 5’ inde) oranında görülmektedir. Ameliyat esnasında kanama ve paratiroid bezlerinin zarar görmesi (vücut kalsiyum dengesini ayarlayan bezlerin hasarı) diğer risk gruplarıdır.
Ameliyat veya ilaç tedavisi sonrası guatrın tekrar edebilmesi mümkündür. Hormon eksikliği ilaçlarla giderildikten sonra hastalık tekrar edebilir. Bazen nodüller ilaçlarla giderildikten sonra tekrar büyüyebilir. Bu durumlarda yapılacak ilk şey öncelikle doktoruyla görüşüp tekrar değerlendirilmeye alınmalı ve tedaviye başlanılmalıdır.
Ameliyat edildikten sonra da guatr tekrar edbilir. Özellikle de çok sayıda nodülü olan guatr hastalığında geride bırakılan tiroid dokusunda da nodül kalmışsa belli bir zaman içerisinde bu nodüller büyüyüp guatrın tekrar etmesine yol açabilir. Bu sebeple de öncelikle ameliyatı, hastalığa uygun planlamak hayati önem taşımaktadır.