Türk bilgisayar mühendisleri Semih Çelik ve Erdem Tatlı’nın ürettiği yapay zeka ile hareketleri öğrenen, normal kol ve el gibi çalışan akıllı protezi paralimpik milli yüzücü Muhammed Ali Aydın kullandı. Aydın, “Tutmaktan uzanmaya, eşya taşımaya kadar bir çok şeyi rahatça yapabiliyorum” dedi.İlişkili Haberler
- Protez bacakla olimpiyatta koşmak istiyor
- Buerger hastası protez bacakla yürüyebilecek
- 15 yıl protez elle araç kullandı
El, kol ve ayak kayıplarının tek çözümü olan protezlerin en iyilerinden biri Türkiye’de üretildi. Bilgisayar mühendisi iki arkadaş Semih Çelik (30) ve Erdem Tatlı’nın (28) ürettiği ‘akıllı protez’ benzerlerinin ötesinde yetenek ve beceriye sahip.
Vatan gazetesinden İlker Akgüngör’e konuşan Aiborne Robotik’in kurucularından Semih Çelik, “Dünyadaki en iyi protezlerden daha iyisini yapmak için yola çıktık. Yazılımı ve mekanik tasarımı tamamen bize ait. Akıllı protez şu an prototip aşamasında bulunuyor. Paralimpik milli yüzücü Muhammed Ali Aydın tarafından test ediliyor” dedi.
“PROTEZ HAREKETLERİ ÖĞRENİYOR”
Akıllı protezin nasıl çalıştığını da anlatan Çelik, “Gelişmiş protezlerde kontrol sıkıntısı oluyor. Şu anki ürünlerde algılanan komut sayısı düşük. Özellikle dirsek üstünde kontrol zor. Dirsek altında bütün parmakların kası varken, dirsek üstünde az bir kas grubu bulunuyor. Kas sayısı az olunca verilebilen komut sayısı düşüyor. Biz öğrenme sistemini uyguluyoruz. Akıllı protezin içinde iki adet öğrenen sistem bulunuyor. Hareketleri algılayan 8 sensör bulunuyor. Sensörler sinirden geçen elektrik akımı ve kasın aktivitesini algılıyor. Kullanıcının elini kullanırken yaptığı hareketlerin verisini kaydediyoruz. Yapay zeka sistemi bu verileri öğreniyor. Ardından kullanım sırasında daha önce öğrendiği bu bilgilere göre o an hangi komutu uygulamak istediğini bularak karar veriyor” dedi.
“SPOR BİLE YAPILIYOR”
Protezle spor yapmanın bile mümkün olduğunu belirten Çelik, “Ağırlığı 3 kg olan ve paslanmaz yay çeliğinden ürettiğimiz akıllı protez için paralimpik milli yüzücü Muhammed Ali Aydın ile çalışıyoruz. Soket ona göre geliştirildi. Aydın’ın temel ihtiyacı görsellikten ziyade spor yapabilmek. Spor salonundaki bir çok alet iki kolla çalışıyor. Ana iskeletinin sağlamlığı ve mekanik yapısıyla belli yoğunluktaki spor aktivitelerinde kullanabiliyor” açıklamasını yaptı.
SERİ ÜRETİM İÇİN DESTEK BEKLİYORLAR
Seri üretim için destek ve yatırımın gerektiğini söyleyen Çelik, “Seri üretime geçmesi için sertifikasyon ve belgelendirme süreçleri var. CE belgesi gibi belgeleri almamız ve Sağlık Bakanlığı’nın listesine girmemiz gerekiyor. Bu süreç için bize destek ve yatırım gerekiyor. Patent başvurusu için uğraşıyoruz. Şu anda öğrenme sistemi olmayan protezler yurt dışında 50 bin euro civarında satılıyor. Akıllı protez ise çok daha ucuz olacak” dedi.
paralimpik milli yüzücü Muhammed Ali Aydın
“AKILLI PROTEZ ÇOK PRATİK VE İŞLEVSEL”
Protezi test eden Avrupa ve Türkiye şampiyonu paralimpik milli yüzücü Muhammed Ali Aydın ise şöyle konuştu: “İki ayağım ve bir kolum olmadan doğdum. Sensör olarak pazuma bir bileklik takılıyor. Herhangi bir bağlantı ve ameliyat yok. Bu projenin en büyük avantajı ameliyat olmaması. Benim yapabildiğim komutların 3’te 1’ini yapabilen sadece bir protez var. Ama o kişiye ameliyatla takılmış durumda ve çok pahalı. Akıllı protez çok pratik. Güç, dayanıklılık, bağımsız ve koldan çıkmayan soketiyle dünyada tek. Bütün spor hareketlerini yapabiliyorum. Diğer protezleri bir omza taktığınızda destek için sırttan ya da diğer omuzdan kemer takılıyor. Bu yüzden şimdiye kadar el protezi takmıyordum. Demir kapı açıp kapama, uzanma, kaldırma, tutma, eşya taşıma gibi her şeyi yapabiliyorum. Dirsek ve parmak eklemleri motor olarak da çok kuvvetli. Akıllı protez bana kolum varmış gibi hissettirdi. Dört gözle üretime geçilmesini bekliyorum”
“AVRUPA DÜZEYİNDE BİR PROTEZ”
Haberde görüşlerine yer verilen ‘insansı protez el’ projesinin danışmanlarından olan ve Türkiye’nin önde gelen ortopedi ve travmatoloji uzmanlarından Prof. Dr. Semih Takka, “Akıllı protezi çok beğendim. Oldukça iyi bir aşamadalar. Müthiş bir geleceği var. Protez kontrolü çok güzel yapıyor. Bu protezi şu anda hastalar üzerinde çok rahat kullanabiliriz. Buna insanların çok ihtiyacı var. Bir sonraki aşama mekanik parmakların ucuna koyacakları sensörlerle sıcak, soğuk ve dokunma hissini tattırabilirler. Türkiye ve uzuv kaybının çok olduğu Ortadoğu için mükemmel bir ürün. Avrupa’da yapılanlar düzeyinde bir protez olmuş” değerlendirmesinde bulundu.
İKİ BACAĞI OLMAYAN HAMZA, YENİ PROTEZLERİYLE ATLETİZME BAŞLADI
News
